با توجه به اهمیت روزافزون رادیوداروهای گسیلنده پوزیترون در جهان و لزوم رویکرد جامعه پزشکان هسته ای به کاربرد انواع آنها، رادیوایزوتوپ روبیدیوم-82متر به عنوان عضو جدیدی از این رادیوداروها تولید شد و پس از تبدیل به فرم قابل تزریق به موجود زنده، اطلاعات مناسبی برای تصویر برداری این رادیودارو حاصل شد. روبیدیوم -82 بفرم کلرید با خلوص رادیوایزوتوپی بالا نیمه عمر 6.5 ساعت گسیلنده مناسب پوزیترون برای بررسی کارکرد میوکارد محسوب می شود. بر اثر بمباران پروتونی گاز کریپتوم-82 با انرژی 15.4 مگا الکترون ولت اکتیویته محلول نهایی معادل 35.04 ملی کوری (در انتهای بمباران) بدست آمد. در این حالت بهره واکنش هسته ای معادل6.37 mCi/µAh حاصل شد. محصول بدست آمده در مقایسه با استاندارهای بین المللی دارای خلوص رادیودارویی بالایی است.

مقدمه: در این مطالعه رادیوداروی [18F] شش-تیا-14 فلوئورو- هپتادکانوییک اسید و یا به اختصار [18F] FTHA که یکی از مهمترین رادیوداروهای حاوی رادیوایزوتوپ پوزیترون دهنده فلوئور-18 میباشد تهیه شده است.روش بررسی: بررسی جهت تعیین بهترین دما برای فلوئورینه کردن و آبکافت، زمان و غلظت واکنشگرها به عمل آمد. در محیط بی آب استونیتریل و کریپتوفیکس 222 و در دمای 85-90درجه واکنش فلوئوریناسیون انجام شد. سپس در محیط قلیایی پتاس 0.2 مولار و در دمای 95 درجه آبکافت انجام گردید و پس از کروماتوگرافی و اسیدی کردن، رادیودارو روی ستون فاز معکوس تغلیظ شد. ماده نهایی توسط روش های RTLC/HPLC تحت کنترل کیفی قرار گرفت و سرانجام توسط آلبومین %5 فرموله و به موشهای صحرایی سالم نر تزریق گردید و آزمونهای پراکنش زیستی و تصویربرداری بر روی آنها انجام گرفت.یافته ها: مراحل کنترل کیفی محصول نشان داد که رادیوداروی تولید شده، دارای خصوصیات مناسب برای انجام اسکن رادیودارویی است. پس از نشاندار سازی مولکول دارویی و تایید خلوص نسبی آن به روشهای کروماتوگرافی خالص سازی بیشتر آن بوسیله فاز معکوس جامد از محلول نهایی انجام شد و رادیودارو با درصد خلوص قابل قبول (بالای 90 درصد) به دست آمد. جذب مناسب رادیودارو در 140-160 دقیقه پس از تجویز در میوکارد مشاهده شد.نتیجه گیری: رادیوداروی 18FTHA در زمان 30 دقیقه توسط یک روش نیمه خودکار با خلوص بالای 90 درصد و اکتیویته ویژه مناسب تصویربرداری قابل تهیه میباشد. تهیه مقادیر بالای این رادیودارو برای مصارف انسانی امکانپذیر است.

مقدمه: رادیوداروهای متنوعی با استفاده از رادیوایزوتوپ های مس به صورت تحقیقاتی در دست بررسی هستند. با توجه به تولید آزمایشی رادیو ایزوتوب مس– 62 به صورت ژنراتور 62Zn/62Cu و همچنین مس– 61 در کشور و لزوم انجام تحقیقات بیشتر روی رادیو دارهای مس، بر آن شدیم تا ضمن امکان سنجی تولید مس– 64 به عنوان رادیونوکلئید پوزیترون دهنده و در عین حال درمانی و سنتر ماده اولیه PTSM، به تهیه و کنترل کیفی یک رادیو داروی حاوی رادیو ایزوتوپ مس یعنی 64Cu-PTSM پرداخته و تجمع رادیودارو را در یک مدل توموری در موش نشان دهیم.روش بررسی: در این مقاله تولید رادیوایزوتوپ مس– 64 ( به مقادیر محدود) توصیف شده و سپس سنتز و تایید کامل ساختار مولکولی ماده چنگکی پیروآلدهید بیس– (-N-4 متیل تیوسمی کاربازون) به روش های طیف سنجی، و در نهایت نشاندارسازی آن با مس– 64 به فرم استات گزارش شده است. در این بررسی، کنترل کیفی رادیودارو و به منظور اطمینان از قابلیت تزریق آن به موجود زنده نیز انجام شد. نهایتا رادیو دارو به موش در مدل مبتلا به تومور فیبروسارکوما تجویز شد و پراکنش زیستی آن در بافت های کلیدی و توموری تعیین گردید.یافته ها: رادیودارو با خلوص رادیو شیمیایی بیش از 95% تحت کنترل کیفی قرار گرفت و پس از 2 ساعت جذب قابل توجهی در بافت توموری مشاهده شد. نسبت تومور به ماهیچه در حود 8 و تومور به خون در حدود 6 می باشد.نتیجه گیری: رادیوداروی تولید شده 64Cu-PTSM در این تحقیق می تواند هم برای مقاصد تشخیصی در PET و هم درمانی انسانی در کشور بکار رود.

رادیوداروی [18F] فلوئورید پتاسیم که استاندارد مرجع در نگاره برداری از سیستم اسکلتی به روش گسیل پوزیترون است. بر اثر بمباران آب غنی شده (18O-H2O>95%)  با پروتونهای پر انرژی در سیکلوترون تولید شد. پس از استخراج فلوئورید از آب غنی شده به صورت فلوئورید پتاسیم و عبور آن از صافی ضد میکروبی و تنظیم دقیق اسیدیته و اسمولالیته، این ماده به فرم قابل تزریق به موجود زنده تبدیل گردید. بررسیهای پیش بالینی و کنترل بیولوژیک جهت تعیین پراکندگی رادیوایزتوپ در بافتهای بدن موش صحرایی انجام شد و اطلاعات مناسب برای تصویربرداری با این رادیودارو در انسان بدست آمد. رادیودارو دارای ایمنی کامل بوده و مطلوب بوده کیفیت آن از هر لحاظ درموش صحرایی ثابت شد.

تولید رادیونوکلید مس-61 در سیکلوترون از طریق بمباران روی طبیعی با باریکه ای از پروتون های به انرژی 22MeV و جریان 150µA و به مدت 90 دقیقه انجام شد، در پایان پرتودهی مقدار فعالیت به دست آمده برابر 222GBq معادل Ci6 (6Ci±5mCi) و بازده محصول برابر 440MBq.µAh بود. رادیوداروی -61Cu بلئومایسین (61Cu-BLM) در شرایط بهینه (دمای اتاق، زمان پرتودهی 45 دقیقه، 1.0 میلی گرم بلئومایسین به ازای 2 تا 10 میلی کوری کلرید مس-61) تهیه شد. جداسازی، به روش کروماتوگرافی یونی صورت گرفت و بازده جداسازی رادیوشیمیایی به روش کروماتوگرافی لایه نازک پرتوزا (RTLC) و کروماتوگرافی مایع با کارآیی بالا (HPLC) بیش تر از 98% به دست آمد. رادیوداروی[-61Cu] BLM به موش های سالم و دارای تومور بافت هم بند تزریق و پراکنش بافتی آن در فاصله زمانی 210 دقیقه با بهره گیری از اندازه گیری های همفرودی زمانی دوربین گاما مورد مطالعه قرار گرفت. تجمع قابل قبول رادیودارو در تومور نسبت به سایر اعضا توسط تصاویر PET و مطالعات پراکنش بافتی مشاهده گردید. رادیوداروی [-61Cu]BLM می تواند برای مشخص نمودن تومور در تصاویر PET مورد استفاده قرار گیرد.

مقدمه: سیستم های ترکیبی ترکیبی نشر پوزیترون/توموگرافی کامپیوتری مزایای چندی دارند که از جمله کاهش زمان اسکن بیماران و افزایش کیفیت تصاویر حاصله می باشد. مهمترین مزیت سیستم های ترکیبی نشر پوزیترون/توموگرافی کامپیوتری، اصلاح تضعیف دادهای تابشی توموگرافی گسیل پوزیترون می باشد. برای اصلاح تضعیف تصاویر توموگرافی گسیل پوزیترون از چشمه های رادیونوکلئید دوار به دور بیمار (TX) و همچنین تصویربرداری عبوری توموگرافی کامپیوتری استفاده می شود. در اصلاح تضعیف با استفاده از تصاویر توموگرافی کامپیوتری، از داده های تضعیف به دست آمده از انرژی طیف توموگرافی کامپیوتری استفاده می شود و با روش های گوناگونی (مقیاس بندی، تقسیم بندی، ترکیبی، دو تکه خطی و دو انرژی) به داده های تضعیف در انرژی 511 کیلوالکترون ولت نگاشته می شوند و به این ترتیب نقشه تضعیف در انرژی 511 کیلوالکترون ولت به دست می آید که در بازسازی تصاویر توموگرافی گسیل پوزیترون در مرحله اصلاح تضعیف استفاده می شوند.مواد و روشها: این مطالعه از دو فاز مطالعه روی بیمار و روی فانتوم تشکیل شد که در هر دو مورد روش های مختلف تبدیل نقشه تضعیف روی تصاویر توموگرافی کامپیوتری آن ها پیاده شده است. برای ارزیابی مقایسه ای نیز از نقشه های تضعیف مرجع به دست آمده از روش TX و داده های به دست آمده از جداول استاندارد سطح مقطع فوتونی و مقایسه آن ها با 5 روش تبدیل نقشه تضعیف استفاده شد.نتایج: پس از آنالیز نقشه های تضعیف به دست آمده مشخص گردید که برای بافت های نرم کلیه روش های تبدیل نقشه تضعیف نتایجی با درصد اختلاف نسبی کم نسبت به نقشه تضعیف مرجع به دست می دهند که در مورد فانتوم درصد اختلاف نسبی 5 روش مقیاس بندی، تقسیم بندی، ترکیبی، دو تکه خطی و دو انرژی در مقایسه با مرجع به ترتیب 4.92%، 3.21%، 4.43%، 2.24% و 2.29% و در مورد بیماران نیز درصد اختلاف نسبی چهار روش مقیاس بندی، تقسیم بندی، ترکیبی و دو تکه خطی به ترتیب 6.95%،4.51 %،7 % و 6.45% می باشد. در بافت های استخوانی نیز اختلاف نسبی در نقشه های تضعیف فانتوم به ترتیب 30%، 18.67%، 10.91%، 10.88% و 5% (به ترتیب در مقیاس بندی، تقسیم بندی، ترکیبی، دو تکه خطی و دو انرژی) و در بیماران نیز به ترتیب 26%، 23.2%، 10.7% و20 % بود.بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده در بافت های نرم کلیه روش ها از اختلاف نسبی کمتر از 7% برخوردارند و این در حالی است که در بافت های استخوانی، به جز روش مقیاس بندی و تقسیم بندی بقیه روش ها دارای اختلاف نسبی کمتر از 20% می باشند.